De eerste schetsen van het nieuwe Van Maerlant liggen op ruitjespapier in Iran

In het kader van onze nieuwbouw zullen we jullie dit schooljaar regelmatig informeren over de ontwikkeling en voortgang hiervan. Deze week middels een interview met de architect.

Na een lang en complex proces is de bouw van het nieuwe gebouw van Van Maerlant in volle gang. Directeur-architect Roland van Bussel vertelt over de totstandkoming van de plek waar leerlingen zich vanaf komend schooljaar zullen ontwikkelen. ,,Ik zag laatst de theatertrap en mijn mond viel open. Wat vet!”

Door Wout Fassbender

Roland is goed gemutst. Hij vertelt graag over de manier waarop het nieuwe schoolgebouw van Van Maerlant is ontwikkeld, een proces waarbij de leerlingen nauw betrokken zijn geweest – hierover later meer. Eerst een aantal stappen terug. De eerste schetsen van Van Maerlant liggen duizend kilometers verder op, in Iran.

Daar was de directeur-architect van Architecten aan de Maas op vakantie. ,,Een dag voordat ik naar Iran ging, kreeg ik het programma van eisen toegestuurd. Ik heb uren in een bus doorgebracht, rijdend door de woestijn. Ik heb mijn ruitjespapier erbij gepakt, dat had ik bewust meegenomen, en ben gaan tekenen. Zo heb ik de eerste schetsen van het nieuwe schoolgebouw gemaakt”, vertelt Roland, die na zijn reis veel A4’tjes had volgetekend. De blauwdruk van het nieuwe gebouw was zo goed als klaar.

Architecten aan de Maas (sinds 1928) behoorde tot een van de vijf uitverkorenen die de selectiecommissie mocht overtuigen. Lenne van Schie (inmiddels vertrokken) heeft het ontwerp van Roland, dat hij op schaal had getekend, in een plattegrond gegoten en ‘alles tegel voor tegel zitten uittellen’. ,,Nu ik dit zo tegen jou zit te vertellen, blijkt dat het ruitjespapier ook letterlijk terugkomt in het gebouw. Dit zie je vooral terug in het dakaanzicht. Daar heb ik eigenlijk niet zo bij stil gestaan. Wat grappig.”

,,Ik was laatst even gaan kijken en zag dat de theatertrappen waren geplaatst. Mijn mond viel bijna open. Wat vet!”

Roland glundert als hij erover vertelt. De eyecatcher van het nieuwe gebouw volgens hem? Het theater, dat aan de buitenkant van het gebouw terugkeert in twee schuine lijnen, zichtbaar vanaf de straatkant. Dit symboliseert de kern van het nieuwe flexibelere onderwijs dat Van Maerlant zal gaan aanbieden, stelt hij. ,,Als de leerling zich persoonlijk ontwikkelt, dan komt de rest vanzelf is hierbij het idee. Dit staat voor de essentie van Van Maerlant. Dat hebben we willen laten terugkomen in het ontwerp.”

Een twinkeling verschijnt in zijn ogen. ,,Ik was laatst even gaan kijken en zag dat de theatertrappen waren geplaatst. Mijn mond viel bijna open. Wat vet! Het blijft bijzonder om je eigen werk terug te zien. Dit went nooit, ook niet na twintig jaar.”

Complex proces

Roland vertelt dat het een complex proces is geweest. Vooral ook omdat de helft van het oude gebouw in gebruik moest blijven, terwijl pal ernaast een nieuw complex zou herrijzen. Van dit project is Rik Jacobs de projectleider, hij begeleidt de bouw. Roland: ,,Je kunt niet alles zomaar platgooien natuurlijk, want is het gebouw wel te gebruiken als essentiële zaken wegvallen? Je hebt rekening te houden met gasleidingen, ketels, meterkasten, noem maar op. Het was een lastige Chinese puzzel om te leggen. Maar het is gelukt.”

Ook het ontwerpen zelf vergt veel tijd, vertelt de 49-jarige Limburger. ,,Je ontwerpt een maatpak voor de opdrachtgever dat lekker ruim moet zitten, maar waar in de toekomst ook nog dingen aan kunnen worden aangepast.” Hierin is de rol van Van Maerlant belangrijk geweest, schetst Roland. ,,Zij moeten eerst de vraag duidelijk omschrijven in een visie en een programma van eisen. Als dit helder is, kunnen wij aan de slag met het ruimtelijk ontwerp.”

De leerlingen van Van Maerlant zijn daar nauw bij betrokken geweest; zij zaten ook in de beoordelingscommissie van welk architectenbureau de school uiteindelijk zou mogen ontwerpen. Architecten aan de Maas dus, dat houdt van nauw contact en goed overleg met de opdrachtgever. ,,Voor ons bureau is het niet bijzonder dat de leerlingen erbij betrokken zijn geweest, maar bij eerdere bureaus waar ik ooit heb gewerkt, was dit niet vanzelfsprekend. Iedereen maakt zinnige opmerkingen of komt met input waar je iets aan hebt.”

“Met VR-brillen konden docenten, leerlingen en ouders een rondje door de school lopen, zoals die er op dat moment uit zou komen te zien. Dat was een heel mooie ervaring.”

Met VR-bril door de school

Na maanden van schetsen en tekenen is van het ontwerp uiteindelijk een 3D-model gemaakt én een Virtual Reality-model. ,,Veel mensen kunnen een tekening lastig lezen. Dus maak je het beeldend. Met VR-brillen konden docenten, leerlingen en ouders een rondje door de school lopen, zoals die er op dat moment uit zou komen te zien. Dat was een heel mooie ervaring. Het leverde ook discussies op en waardevolle input. Naar aanleiding daarvan hebben we nog wat kleine dingen aangepast.”

Roland kan bijna niet meer wachten tot het gebouw in juni 2022 definitief wordt opgeleverd. ,,Ik doe dit niet voor mijn eer en glorie, maar wil dat de leerlingen, ouders en docenten dit een fijn gebouw zullen vinden. Dáár doe je het uiteindelijk voor. Ik heb het ontwerp met heel veel plezier gemaakt.”